Меню KDT
! Сегодня
KZ / RU

Новости портала образования

Тәрбиенің негізі - имандылық

Қазақ тілі мен әдебиет пәнінің мұғалімі Сауранбаева Гүлбану Амантайқызы 14-қаңтар күні 6«Ә»сыныбында  "Тәрбиенің негізі-имандылық" тақырыбында тәрбие сағатын өткізді.
Мақсаты: Дін – тәрбие діңгегі .Қоғамдағы бүгінгі күнгі ең басты мәселе – жас ұрпақты адамгершіліктің ең биік шыңы – имандылыққа, жат діни ағымдардың құрығына түсіп қалуына жол бермеу, оған қарсы тұру. Ислам дінінің адам өміріндегі орны мен қазақ халқының дүниетанымындағы, тұрмыс – тіршілігіндегі рухани құндылықтарының көркем мәтіндеріндегі ғұламаларымыздың тәрбиелік өсиеттерін түсіндіру. Ислам дінінің негізі болып саналатын хадистер мен сүннеттердегі құндылықтарды салт – дәстүр, әдет – ғұрып тәрбиелерімен сабақтастырып оқушы бойына сіңіре отырып, тілін, дінін сүюге, ата - ананы құрметтеуге, сабырлылыққа, төзімділікке, жат әдеттерден сақтануға тәрбиелеуОқушыларға діни тәрбие берумен қатар бір Аллаға сенімдерін арттыру, дінді уағыздау арқылы балаларды тазалыққа, имандылыққа тәрбиелеу..Оқушыларды адалдыққа, қайырымдылыққа, мейірімділікке, ізгілікке тәрбиелеу.Оқушыларға адамгершілік, ізеттілік, имандылық секілді құндылықтарды бойына сіңіру. Дүниетанымдарын молайтып, ойлау қабілеттерін шыңдау, өз пікірін жеткізе білуге үйрету. Иманды ұл, инабатты қыз болуға, ұлтжандылыққа тәрбиелеу
Көрнекілігі: Имандылық туралы нақыл сөздер
Сабақтың түрі: Имандылық ,діни сабақ
Жоспар:

1 Кіріспе: Мұғалім сөзі.
2 «Имандылық»сөзіне ассосация құру.
3 Фатиха,ықылас сүрелерін білесің бе?
4 Сұрақ-жауап

5Хадистер. Мұхамед Пайғамбардың даналық сөздері.
6 Адамның сөзі – ақылының таразысы. Сөз сөйлеу әдебі
7Мақал - мәтелдер
 8. Жаман әдет жақсы ат әпермейді.

 9 Атаң болса анаңмен

10.Сағат сатып алсаң да, уақыт сатып ала алмайсың.
11. Мәнерлеп оқу

  1. Қонақтарға сөз беру.
    13.Осы кештен қандай пайдалы ой түйдіңіз?
    14.Қорытынды: Түсінгенім...

15.Қорытынды сөз.

Мұғалімнің сөзі:
Армысыздар, қадірлі ұстаздар, оқушылар, қонақтар! Бүгінгі ашық тәрбие сағатында имандылық, мұсылман діні, Аллаға құлшылық ететін жастар және басқа діни сөздер туралы айтылмақ.
Ислам – адам өмірін сақтаушы, денсаулықтың қорғаны, адамның өзін - өзі құртып, бітіруіне тосқауыл болатын ғажайып нәтижелер жиынтығы.
Ислам мемлекеттерінде тұрмыс жағдайы төмен болса да, қылмыс деңгейі мен ажырасу саны ең аз, рухани бақыт көрсеткіші мен денсаулық деңгейі әжептәуір жоғары.
Дамыған елдерден қанша төмен тұрса да жоғары деңгейдегі мораль мен тәртіп сақталған.
Ислам – өмірдегі ең ұсақ құбылыс бөлшегін түсіндіретін жетілген қоғамдық құрылым жүйесі.
Ислам – қайрымдылық пен зұлымдықтың не екенін нақты түсіндіре алады, қалай дұрыс өмір сүру, қалай дұрыс тамақтану, қалай бала тәрбиелеу, әйелді қалай қастерлеу, қалай киіну, қоғамдық өмірдегі қатынас сияқты т. б. маңызды сұрақтарға жауап бере алады.
Исламда, мемлекетті басқару ұйымы үшін, қалай салық жыйнау, салық мөлшерін белгілеу, қаржыны реттеу, қоғамдық тәртіпті белгілеу және қадағалау, халық қажеттілігін қамтамасыз ету, ресурстарды адамдар арасында әділ бөлу сияқты т. б. нұсқаулар бар.
Яғни, Ислам – «басынан аяғына» дейін құрылымы жетілген нағыз керемет дін.

        Құрметті Ұстаздар, оқушылар және қонақтар! Рахымды алланың атымен бастаймын. Атам қазақ қай кезде де бала тәрбиесіне жауаптылықпен қараған. Баланы тәрбиелеудегі мақсат – оны жан - жақты кемелдендіріп, қоғамға пайдасы тиетін азамат етіп шығару. Осы орайда, Ислам дінінің кемел тәрбиеге қосар үлесі зор.
Тәрбие - арабтың сөзі «көктету, өсіру, жетілдіру» деген мағынаны білдіреді. Шығыс халықтарында айтылатын «Бала қымбат болса да, баланың тәрбиесі одан да қымбат»деген нақыл сөз бар.
2. Имандылық – адам бойындағы адамгершілік, ізгілік, кісілік белгісі.
9 ұл балаға сұрақ беріледі
Сабырлы болу
Мейірімді болу
Әдепті болу
Қамқоршы
Имандылық
Төзімділік
Шыншылдық
Отансүйгіштік
Арлы болу
         Мұсылмандық дүние таным бойынша имандылық иманнан пайда болады. Ал иман - жүректегі нұр. Нұрдың сыртқы болмысы, яғни имандылық. Қазіргі зайырлы, өркениетті қоғамда имандылық – аса қастерлі, биік адамшылық қасиет ретінде ұғынылады. Имандылыққа қарама - қарсы сипат имансыздық. Мұны білесің бе?
3.Фатиха,ықылас сүрелерін білесің бе?/ұлдар арасында сайыс жүргізіледі/

4.Сұрақ-жауап
1. Исламның қасиетті кітабы ----- Құран Кәрім
2. Үш арсызды ата -------- ұйқы, күлкі, тамақ.
3. Үш байлықты ата ------- денсаулық, ақ жаулық, он саулық.
4. Бес дұшпаныңызды ата ------ өсек, өтірік, мақтаншақ, еріншек, бекер мал шашпақ.
5. Мұсылманның бес парызын ата ---- куәлік сөзі, намаз, ораза, зекет беру, қажылыққа бару.
6. Жеті атаңды білесің бе?
7. Құранда неше сүре бар?-----------114 сүре

  1. Құранның 1-сүресі--------------Фатиха сүресі

9.Құранның соңғы сүресі-----------Нас сүресі

10.Құранның жүрегі болатын сүрені айт------------Иәсиин сүресі

Бір өкініштісі соңғы жылдары ұлттық тәрбие жүйесі қажу көріп, тәрбиенің ырғағы бұзылып кеткені белгілі. Оған есірткі мен анашаға тәуелділер, ішкілік пен темекіге әуестер. Жасөспірімдер арасында бұзақылықтар мен қылмыстың өршіп кетуі дәлел.
Себептер де аз емес. Көбіне іскерге қоймадағы жүгі қымбат, саудагерге сатқан малы қымбат, үй ішіндегі күйбең тірліктен шешенің қолы босамауы, жұмыс бастылықтан әкенің уақыт таппауы т. б. Қазіргі уақытта теледидардағы кино мен мультфильмдердің көбі атыс - шабыс, төбелес, қирату, ұру - сындыру, күш көрсетуге негізделген. Ал бұл себептердің санасы әлі қалыптаса қоймаған балаға зиянды екені айтпаса да түсінікті. Осы орайда ислам дініндегі бала тәрбиесі туралы айтатын болсақ...
Ислам - қайырымдылық пен зұлымдықтың не екенін нақты түсіндіре алады. Қалай дұрыс өмір сүру, қалай дұрыс тамақтану, қалай бала тәрбиелеу, әйелді қастерлеу, қалай киіну, қоғамдық өмірдегі қатынас тағы басқа маңызды сұрақтарға жауап бере алады. Хадис - Мұхаммед пайғамбардың даналық сөздерінің жиынтығы. Құран - Кәрімнен кейінгі ең қастерлі кітап. Мұнда мұсылманшылық, инабаттылық, имандылық, адамгершілік ережелері жинақталған.
5. Хадистер
1. Кездескенде кім бірінші болып сәлем берсе сол адам тәңір алдында да иманды адам. Иманның жақсысы сабырлы және кеңпейілді болу.
2. Тәңір әйелдермен сыпайы сөйлеуді бұйырады, себебі: әйел - анаңыз, әжеңіз, қызыңыз.
3. Тамақ салынған табақтың шетінен ғана алып жеу керек. Ортасына қол жүгіртпе, себебі береке ортада болады.
4. Біреуге зиян келтірме, біреудің өзіңе залал келтіруіне жол берме. Мұның екеуі де исламда жоқ.
5. Алғыс алған алтынға жолығады, қарғыс алғанның аты жоғалады.
6. Күнәлардың үлкені ата - анаға лағнет айту. Ата - анаға ренжіп, яғни ата - ананы ренжітуден аулақ болуымыз керек.
7. Адамдардың көбісі тілінен шыққан сөздерден тозаққа кіреді. Тілді таспен, одан қалса сыртындағы екі ерінмен тосуымыз керек.
8.Адам баласы екі нәрсенің қадірін білмейді: бос уақыт және денсаулық
9. Жақсы дос иіссу сататын адам сияқты.Саған иіссу сеппесе де қасыңда болған кезде әдемі иістерін пайдаланасың./Мүслім хадис шәріпінен/Қиналған кезінде дұғасын қабыл болуын қалаған адам сау-саламат кезінде көп дұға етсін/Термизи хадис шәріпінен/

«Өмірдің өзі - сынақ»- дейді.Адам жас кезінен дұрыс, әсем сөйлеуге дағдылану керек. Олда адам бойындағы ізгі қасиеттердің бірі. Аузыңнан шыққан әрбір сөзге о дүниеде есепке тартыласың, сондықтан бос сөз, бөстекі әңгімелерге салынбауы тиіс. Сондай - ақ сөз арасын бөтен сөзбен былғап, тілді шұбарламай, шұрайлы тіркестер қолдана біл.
6.Сөз сөйлеу әдебі

1.Үлкен кісінің сөзін бөлме. Екі адам арасында әңгіме тасыма, бір - біріне шағыстырма.
2.Сыр сақтай біл. Әуелі амандаспай тұрып сөз бастама.
3.Дөрекі сөйлеме, тілді балағат сөздерге үйретпе. Біреудің көңіліне жара салма.
4.Сыпайы сөйле, өзің жақсы білмейтін жайтты сөз етпе.
5.Айтқан уәдеңде тұр, өтіріктен аулақ бол.
6.Жақсы сөз –жарым ырыс.Әрдайым жақсы сөз айтып жүруге дағдылан.

  1. Айтылған сөз- атылған оқпен тең.Сөйлер алдында ойланып сөйлеу керек.

8.Сөз тапқанға қолқа жоқ.Сөзді орнымен тауып айтқан жақсы.

9.Сөз сүйектен өтеді.Ауыр сөз айтып досыңды ренжітіп алма.

10.Көре –көре көсем боларсың,сөйлей-сөйлей шешен боларсың.Көпті көріп немесе көп оқысаң ,сөздік қорың көбейіп сөзге шешен боларсың
7.Мақал - мәтелдер

Жақсы - байқап сөйлер, жаман - шайқап сөйлер.
Тілден бал да тамады, зәр де тамады.
Тау мен тасты су бұзады, адамзатты сөз бұзады.
Ұялмас бетке – талмас жақ бітеді.
Аңдамай сөйлеген ауырмай өледі.
Адамның сөзі - ақылының таразысы.

  1. Жаман әдет жақсы ат әпермейді
    Жаман әдет дегеніміз - сырт көзге ұнамсыз, моральдық этика нормаларына сай келмейтін, көп жағдайда зор өкінішке ұласатын жағымсыз қылықтар. Айталық, темекі, арақ, есірткіге құмартушылық, өтірік айту, жамандау, өзінің емес өзгелердің қателігін қазбалау, ауызды балағат сөзге үйрету, қызғаныш, қолын сұғанақтықтан тимау, сұраншақтық, ең аяғы түкіріне беру. Жаман әдет жұқпалы. Нашар әдет қайдан жұғады?
    Жаман дағдыға берілмеу үшін не істеу керек?

    1. Әр адам өзінің осал тұстарын жақсы білу керек. Яғни, мен қателеспеймін деген ойдан барынша аулақ болу керек.
    2. Бойыңда бір жаман дағды пайда болса, бүгіннен бастап күрес, ертеңге қалдырма.
    3. Өзіңе сын көзбен қарауды күшейтіп, рухани ілімін молайтып, жұмыссыз бос отырмау керек.
    4. Жаман достардан алыс жүріп, жақсылардан үлгі алып, ұнамды әдеттерге еліктеу, жақсыдан үйреніп, жаманнан жирену.
  2. 9. Атаң болса анаңмен
    Ата - ана әркімнің ең қимас асылы. Дана Абай: «Әке ұрысса балаға ол да достық. Бала ұрысса әкеге жараса ма?»дегенде, перзенттің өзін өмірге әкелуге себепкер болған ата - анасына қарсы келуі, сөз қайтарып тайталасуы орынсыз екенін сынаған.
    Бір көзді ана(көркем оқу)

    Бес уақыт намазыңды жинамасаң,
    Ораза ұстап жаныңды қинамасаң,
    Алланың кешірмейтін бір күнәсі
    Ата менен анаңды сыйламасаң,- деген Орманбай ақын хадистерде айтылған күнәнің ең үлкені ата - ананы сыйламау еккенін мегзеген..

    10. Сағат сатып алсаң да, уақыт сатып ала алмайсың.
    Батысқа барып, олардың әрбір минутпен санаса отырып, жұмыстарын реттегеніне таңқалған мұсылман жігітке: Оның несіне таңырқайсың? Бұл біздің сендерден үйренген қасиетіміз емес пе?- депті.
    «Қарыны тоқтық, жұмысы жоқтық аздырар адам баласын»- деп Абай атамыз айтпақшы, адамның бос отыруы - шайтан үшін таптырмайтын мүмкіншілік. Ғұлама, дана кісілер уақыттарын үнемдеуді жақсы білген. Адам баласы екі нәрсенің қадірін білмейді: бос уақыт және денсаулық - деп хадисте ескертілген. Бірақ Ислам ғұламалары осыншалықты көңіл бөлген уақыт мәселесіне біз бүгін самарқау қарайтын сияқтымыз. Өйткені бүгінде уақыт өлтіретін нәрсе өте көп. Уақыттың бір аңдушысы ұйқы болса, көп сөз көп қыдырудың да еншісінде. Уақыт адамзатпен санаспайды, ал уақытпен санасқан адаспайды - деп түйген халық.

    Уақыттың қадірі

    Бір жылдың қадірін білем десең, сыныпта орнында қалған оқушыдан сұра.
    Бір айдың қадірін білем десең, нәрестесін сегіз айлығында босанған анадан сұра.
    Бір аптаның қадірін білем десең, апталық газет шығаратын редактордан сұра.
    Бір минуттың қадірін білем десең, пойызынан қалып қойған жолаушыдан сұра.
    Бір секундтың қадірін білем десең, жол апатының алдын алуға үлгермеген жүргізушіден сұра.
    Бір мини секундтың қадірін білем десең, әлемдік жарыста күміс жүлде алған спортсмен жүгірушіден сұра.
    Уақыттың бос өткендігінен сақтану керек, бос отыру айтарлықтай зардап әкелуі мүмкін. Уақытыңды ізгі істерге жұмса: білім алуға, ата - ананың алдындағы міндеттерді орындауға, жетім - жесірге көмектес, мамандығыңды жақсы игер, мәнді пайдалы іске ұмтыл.
    Мәнерлеп оқу,әдеби -монтаж/сайыс/

Біз өркендеп өскен өскелең ұрпақты жаһанданудың жойқын соққысына, тілсіздік дертіне ұрындырып алмай, өз ұлтының мәдениет мәйегінен алшақтамай өсуіне жол ашуымыз керек. Ол үшін рухани құндылықтарымызды ұрпақ санасына ендірген абзал. Бабаларымыздың қастер тұтып, атадан балаға аманаттап, жүрекке дарытып келген асыл қасиеттері көп. Халқымыз сырт көзбен емес, жүрекпен ұғатын адамгершілік құндылықтарды жоғары дәріптеген. Имандылық, әділеттілік, ізгілік, мейірімділік мұраттарын терең игеруге күш салған. Мал – мүлкінен, дәулетінен иманын жоғары бағалаған қазақ «Ер жігіттің үш байлығы бар: бірінші – иманы, екінші – ырысының тұрағы, үшінші – дәулетінің тұрағы» деп аталы сөз қалдырған. Қазіргідей «дүние үшін біреуді алдап, біреуді арбаған» жандар кездесіп отырған кезде мұндай сөздің маңызы да жоғары. Жиған – терген дәулетіне жүрегін байламай, одан да биік нәрсе бар деп білген аталарымыздың имандылық төңірегіндегі түсінігіне біраз толғаныс жасауды жөн көрдік.
«Имандылық - әдебі»тақырыбында оқушылардың дайындаған әдеби – монтажын тамашалаңыздар!
1 - оқушы:
«Бисмилләһир - Рахмәнир - Рахим»-
Берекеге толған сөз.
«Бисмилләһ»- барлық байлыққа
Басынан бастау болған көз.
«Бисмилләһ!»- деп бастаған
Барлық амал бітер тез.
«Бисмилләһ»- ты әрқашан
Айтып жүрер болсын кез!
«Бисмилләһ»-- сөздің анасы,
Бәрінен қымбат бағасы.
«Бисмилләһ!»- деп іс бастар
Мұсылманның баласы.
2 - оқушы:
Ислам діні – бір мектеп,
Шариғатты үлгі етпек.
Мұсылман бала жүреді
Ата - ананы құрметтеп.
Сәт сайын сұрап хал – жайын,
Жан - жақты жасап жағдайын,
Мұсылман бала сыйлайды
Ата - ананы әрдайым.
3 - оқушы:
Ардақтап ата - ананы,
Әрқашан тілін алады.
Әке мен шеше жұмсаса,
Жер түбіне барады.
Айтқандарын құптайды,
Мүлдем қарсы шықпайды.
Ата - анаға ешқашан:
«Түһ!»- деп қабақ шытпайды.
4 - оқушы:
Бір Аллаға табынар,
Ата – анаға бағынар.
Ибалы да иманды
Балалардың бағы бар.
Сауап пенен күнәні
Ажыратып, ұғады
«Ата - анамды кешір!»- деп
Аллаға дұға қылады.
5 - оқушы:
Құдіретті шексіз бір Аллаһ,
Үмітке үміт жалғадым.
Көп еді менің арманым,
Шуаққа толды жан – жағым.
Жолымды Аллаһ оңғарсын.
Иманым болсын жолдасым.
Жастықтың оты жалындап
Гүлдерім мәңгі солмасын.

6 - оқушы:
Жебесін Аллаһ нұрымен,
Иманның жарық күнімен.
Өмірім әркез жайнасын
Өнердің аппақ гүлімен.
Құран сөзі бәрі рас,
Нұры екен ғой Аллаһтың
Кеш біліппін өмірдің
Өтпелі әрі жалғанын.
7 - оқушы:
Мекке менен Мәдине жолдың ұшы,
Алыс сапар дейді ғой барған кісі.
Ата менен анаңды құрметтесең,
Мекке болып табылар үйдің іші.
8 - оқушы:
Атаңды сыйла анаңмен
Меккені іздеп таппаққа,
«Меккені іздеп нетесің,
Меккеге қашан жетесің?
Әзір Мекке алдыңда
Пейіліңмен сыйласаң
Атаң менен анаңды!»

9-оқушы

Ел болуға Ислам дінің керек,
Екінші ардақты Ана тілің керек,
Шындық және адал иман керек,
Мейірімділік және терең білім керек.
Еңбек керек адамды адам еткен
Еш шүбәсіз осылардың бәрі болса,
Ұрпағы – иманды ел болар едік

10-оқушы

«Адамзаттың барлығын ,

Бауырым деп сүйгейсің»,

Жаныңда сонда бақ тербеп

Жалынды шоққа күймейсің.

Жамандық жайлап кеткенмен,

Жақсылық түбі жеңеді.

Алланың өзі сыйлаған,

Адамдық толған сендегі,

Арыңа қарап береді.
12. Қонақтарға сөз беру
13 Осы кештен қандай пайдалы ой түйдіңіз?
14.Қорытынды :Түсінгенім........
Түсінгенім.... ешкімді қинап жақсы көргізе алмайсың. Жақсылығыңды аяма, қалғанын өздері біледі.
Түсінгенім.... сенімге кіру үшін жылдар керек, сенімнен шығу бір - ақ сәт.
Түсінгенім.... ең жақын достарың да ренжітуі мүмкін, оларды кешіре білу керек.
Түсінгенім.... кейде біреуді кешіру жеткіліксіз, өзіңді де кешіре білу керек.
Түсінгенім.... екі адам бір нәрсеге қарап екі түрлі нәрсе көруі мүмкін.
15.Қорытынды сөз. Анаңа көрсеткен сый – құрметің құдай жолын қуып, Меккеге барумен пара - пар деген ақындарымыз адамзаттың ардақтысы хазірет Пайғамбардың осы хадистеріне сүйене отырып айтқан екен.
Адамгершіліктің асыл қасиеті болған – имандылығымызды жүрегімізден өшіріп алмайық.
Дұға қылып қойыңыз,
Рахым айтып біздерге.
Баршамызға Құдайым,
Иман берсін сіздерге! – деп Аллаһ Тағала баршамызға көркем мінезді болуға жазсын!- деп бүгінгі тәрбиелік шарамызды аяқтаймыз. Келіп қатысқандарыңызға көп - көп рахмет!,

Имандылық – адам бойындағы адамгершілік, ізгілік  белгісі.

Сабырлы болу
Мейірімді болу
Әдепті болу
Қамқоршы
Имандылық
Төзімділік
Шыншылдық
Отансүйгіштік
Арлы болу

Исламның қасиетті кітабы

Үш арсызды ата

Үш байлықты ата

Бес дұшпаныңызды ата

Мұсылманның бес парызын ата 

Жеті атаңды білесің бе? 

Құранда неше сүре бар

Құранның 1-сүресі

Құранның соңғы сүресі 

Құранның жүрегі болатын сүрені айт

4.Сұрақ-жауап
1. Исламның қасиетті кітабы ----- Құран Кәрім
2. Үш арсызды ата -------- ұйқы, күлкі, тамақ.
3. Үш байлықты ата ------- денсаулық, ақ жаулық, он саулық.
4. Бес дұшпаныңызды ата ------ өсек, өтірік, мақтаншақ, еріншек, бекер мал шашпақ.
5. Мұсылманның бес парызын ата ---- куәлік сөзі, намаз, ораза, зекет беру, қажылыққа бару.
6. Жеті атаңды білесің бе?
7. Құранда неше сүре бар?-----------114 сүре

  1. Құранның 1-сүресі--------------Фатиха сүресі

9.Құранның соңғы сүресі-----------Нас сүресі

10.Құранның жүрегі болатын сүрені айт------------Иәсиин сүресі

4.Сұрақ-жауап
1. Исламның қасиетті кітабы ----- Құран Кәрім
2. Үш арсызды ата -------- ұйқы, күлкі, тамақ.
3. Үш байлықты ата ------- денсаулық, ақ жаулық, он саулық.
4. Бес дұшпаныңызды ата ------ өсек, өтірік, мақтаншақ, еріншек, бекер мал шашпақ.
5. Мұсылманның бес парызын ата ---- куәлік сөзі, намаз, ораза, зекет беру, қажылыққа бару.
6. Жеті атаңды білесің бе?
7. Құранда неше сүре бар?-----------114 сүре

  1. Құранның 1-сүресі--------------Фатиха сүресі

9.Құранның соңғы сүресі-----------Нас сүресі

10.Құранның жүрегі болатын сүрені айт------------Иәсиин сүресі

4.Сұрақ-жауап
1. Исламның қасиетті кітабы ----- Құран Кәрім
2. Үш арсызды ата -------- ұйқы, күлкі, тамақ.
3. Үш байлықты ата ------- денсаулық, ақ жаулық, он саулық.
4. Бес дұшпаныңызды ата ------ өсек, өтірік, мақтаншақ, еріншек, бекер мал шашпақ.
5. Мұсылманның бес парызын ата ---- куәлік сөзі, намаз, ораза, зекет беру, қажылыққа бару.
6. Жеті атаңды білесің бе?
7. Құранда неше сүре бар?-----------114 сүре

  1. Құранның 1-сүресі--------------Фатиха сүресі

9.Құранның соңғы сүресі-----------Нас сүресі

10.Құранның жүрегі болатын сүрені айт------------Иәсиин сүресі

4.Сұрақ-жауап
1. Исламның қасиетті кітабы ----- Құран Кәрім
2. Үш арсызды ата -------- ұйқы, күлкі, тамақ.
3. Үш байлықты ата ------- денсаулық, ақ жаулық, он саулық.
4. Бес дұшпаныңызды ата ------ өсек, өтірік, мақтаншақ, еріншек, бекер мал шашпақ.
5. Мұсылманның бес парызын ата ---- куәлік сөзі, намаз, ораза, зекет беру, қажылыққа бару.
6. Жеті атаңды білесің бе?
7. Құранда неше сүре бар?-----------114 сүре

  1. Құранның 1-сүресі--------------Фатиха сүресі

9.Құранның соңғы сүресі-----------Нас сүресі

10.Құранның жүрегі болатын сүрені айт------------Иәсиин сүресі

  1. 5. Хадистер
    Кездескенде кім бірінші болып сәлем берсе сол адам тәңір алдында да иманды адам. Иманның жақсысы сабырлы және кеңпейілді болу.
  2. Тәңір әйелдермен сыпайы сөйлеуді бұйырады, себебі: әйел - анаңыз, әжеңіз, қызыңыз.
  3. Тамақ салынған табақтың шетінен ғана алып жеу керек. Ортасына қол жүгіртпе, себебі береке ортада болады.
  4. Біреуге зиян келтірме, біреудің өзіңе залал келтіруіне жол берме. Мұның екеуі де исламда жоқ.
  5. Алғыс алған алтынға жолығады, қарғыс алғанның аты жоғалады.
    Күнәлардың үлкені ата - анаға лағнет айту. Ата - анаға ренжіп, яғни ата - ананы ренжітуден аулақ болуымыз керек.
    Адамдардың көбісі тілінен шыққан сөздерден тозаққа кіреді. Тілді таспен, одан қалса сыртындағы екі ерінмен тосуымыз керек.

8.Адам баласы екі нәрсенің қадірін білмейді: бос уақыт және денсаулық

  1. Жақсы дос иіссу сататын адам сияқты.Саған иіссу сеппесе де қасыңда болған кезде әдемі иістерін пайдаланасың./Мүслім хадис шәріпінен/
  1. Қиналған кезінде дұғасын қабыл болуын қалаған адам сау-саламат кезінде көп дұға етсін/Термизи хадис шәріпінен/

6.Сөз сөйлеу әдебі

1.Үлкен кісінің сөзін бөлме. Екі адам арасында әңгіме тасыма, бір - біріне шағыстырма.

2.Сыр сақтай біл. Әуелі амандаспай тұрып сөз бастама. 

3.Дөрекі сөйлеме, тілді балағат сөздерге үйретпе. Біреудің көңіліне жара салма.

4.Сыпайы сөйле, өзің жақсы білмейтін жайтты сөз етпе.

5.Айтқан уәдеңде тұр, өтіріктен аулақ бол.

6.Жақсы сөз –жарым ырыс.Әрдайым жақсы сөз айтып жүруге дағдылан.

  1. Айтылған сөз- атылған оқпен тең.Сөйлер алдында ойланып сөйлеу керек.

8.Сөз тапқанға қолқа жоқ.Сөзді орнымен тауып айтқан жақсы.

9.Сөз сүйектен өтеді.Ауыр сөз айтып досыңды ренжітіп алма.

10.Көре –көре көсем боларсың,сөйлей-сөйлей шешен боларсың.Көпті көріп немесе көп оқысаң ,сөздік қорың көбейіп сөзге шешен боларсың

Уақыттың қадірі

Бір жылдың қадірін білем десең, сыныпта орнында қалған оқушыдан сұра.

Бір айдың қадірін білем десең, нәрестесін сегіз айлығында босанған анадан сұра.

Бір аптаның қадірін білем десең, апталық газет шығаратын редактордан сұра.

Бір минуттың қадірін білем десең, пойызынан қалып қойған жолаушыдан сұра.

Бір секундтың қадірін білем десең, жол апатының алдын алуға үлгермеген жүргізушіден сұра.

Бір мини секундтың қадірін білем десең, әлемдік жарыста күміс жүлде алған спортсмен жүгірушіден сұра.

Түсінгенім.... ешкімді қинап жақсы көргізе алмайсың. Жақсылығыңды аяма, қалғанын өздері біледі.

Түсінгенім.... сенімге кіру үшін жылдар керек, сенімнен шығу бір - ақ сәт.
Түсінгенім....
ең жақын достарың да ренжітуі мүмкін, оларды кешіре білу керек.
Түсінгенім.... кейде біреуді кешіру жеткіліксіз, өзіңді де кешіре білу керек.
Түсінгенім.... екі адам бір нәрсеге қарап екі түрлі нәрсе көруі мүмкін.

  1. 5. Хадистер
    Кездескенде кім бірінші болып сәлем берсе сол адам тәңір алдында да иманды адам. Иманның жақсысы сабырлы және кеңпейілді болу.
  2. Тәңір әйелдермен сыпайы сөйлеуді бұйырады, себебі: әйел - анаңыз, әжеңіз, қызыңыз.
  3. Тамақ салынған табақтың шетінен ғана алып жеу керек. Ортасына қол жүгіртпе, себебі береке ортада болады.
  4. Біреуге зиян келтірме, біреудің өзіңе залал келтіруіне жол берме. Мұның екеуі де исламда жоқ.
  5. Алғыс алған алтынға жолығады, қарғыс алғанның аты жоғалады.
  6. Күнәлардың үлкені ата - анаға лағнет айту. Ата - анаға ренжіп, яғни ата - ананы ренжітуден аулақ болуымыз керек.
    Адамдардың көбісі тілінен шыққан сөздерден тозаққа кіреді. Тілді таспен, одан қалса сыртындағы екі ерінмен тосуымыз керек.

8.Адам баласы екі нәрсенің қадірін білмейді: бос уақыт және денсаулық

  1. Жақсы дос иіссу сататын адам сияқты.Саған иіссу сеппесе де қасыңда болған кезде әдемі иістерін пайдаланасың./Мүслім хадис шәріпінен/
  1. Қиналған кезінде дұғасын қабыл болуын қалаған адам сау-саламат кезінде көп дұға етсін/Термизи хадис шәріпінен/

1 - оқушы:
«Бисмилләһир - Рахмәнир - Рахим»-
Берекеге толған сөз.
«Бисмилләһ»- барлық байлыққа
Басынан бастау болған көз.
«Бисмилләһ!»- деп бастаған
Барлық амал бітер тез.
«Бисмилләһ»- ты әрқашан
Айтып жүрер болсын кез!
«Бисмилләһ»-- сөздің анасы,
Бәрінен қымбат бағасы.
«Бисмилләһ!»- деп іс бастар
Мұсылманның баласы.

2 - оқушы:
Ислам діні – бір мектеп,
Шариғатты үлгі етпек.
Мұсылман бала жүреді
Ата - ананы құрметтеп.
Сәт сайын сұрап хал – жайын,
Жан - жақты жасап жағдайын,
Мұсылман бала сыйлайды
Ата - ананы әрдайым.

3 - оқушы:
Ардақтап ата - ананы,
Әрқашан тілін алады.
Әке мен шеше жұмсаса,
Жер түбіне барады.
Айтқандарын құптайды,
Мүлдем қарсы шықпайды.
Ата - анаға ешқашан:
«Түһ!»- деп қабақ шытпайды.

4 - оқушы:
Бір Аллаға табынар,
Ата – анаға бағынар.
Ибалы да иманды
Балалардың бағы бар.
Сауап пенен күнәні
Ажыратып, ұғады
«Ата - анамды кешір!»- деп
Аллаға дұға қылады.

5 - оқушы:
Құдіретті шексіз бір Аллаһ,
Үмітке үміт жалғадым.
Көп еді менің арманым,
Шуаққа толды жан – жағым.
Жолымды Аллаһ оңғарсын.
Иманым болсын жолдасым.
Жастықтың оты жалындап
Гүлдерім мәңгі солмасын.

6 - оқушы:
Жебесін Аллаһ нұрымен,
Иманның жарық күнімен.
Өмірім әркез жайнасын
Өнердің аппақ гүлімен.
Құран сөзі бәрі рас,
Нұры екен ғой Аллаһтың
Кеш біліппін өмірдің
Өтпелі әрі жалғанын

7 - оқушы:
Мекке менен Мәдине жолдың ұшы,
Алыс сапар дейді ғой барған кісі.
Ата менен анаңды құрметтесең,
Мекке болып табылар үйдің іші.

8 - оқушы:
Атаңды сыйла анаңмен
Меккені іздеп таппаққа,
«Меккені іздеп нетесің,
Меккеге қашан жетесің?
Әзір Мекке алдыңда
Пейіліңмен сыйласаң
Атаң менен анаңды!»

 

9-оқушы

Ел болуға Ислам дінің керек,
Екінші ардақты Ана тілің керек,
Шындық және адал иман керек,
Мейірімділік және терең білім керек.
Еңбек керек адамды адам еткен
Еш шүбәсіз осылардың бәрі болса,
Ұрпағы – иманды ел болар едік

 

10-оқушы

«Адамзаттың барлығын ,

Бауырым деп сүйгейсің»,

Жаныңда сонда бақ тербеп

Жалынды шоққа күймейсің.

Жамандық жайлап кеткенмен,

Жақсылық түбі жеңеді.

Алланың өзі сыйлаған,

Адамдық толған сендегі,

Арыңа қарап береді.
«Тәрбиенің негізі-имандылық» 6«Ә»сыныптың ұлдар арасында сайыс түрінде өтті.Қыздар арасынан  медреседен білім алып жатқан Таласбай Аружан  сайысқа қатысты. Орын алғандар: 1-орын:Аружан,  2-орын:Оралбек, 3-орын:Мадияр





Оқушыларға «Ислам өркениеті» газеті мен «Иман»журналы таратылды


Посмотреть новость на сайте учреждения

Вернуться к списку новостей

Комментарии


Чтобы оставлять комментарии авторизуйтесь

Полезное